سمانه بیرجندی
مقاله با موضوع: گورستان خاوران و اجساد اعدامیان دهه شصت
ماهنامه بشریت:شماره 233
صفحه 70
https://bashariyat.org/?page_id=26863
۳۳ سال پس از کشتار هزاران زندانی سیاسی در تابستان ۱۳۶۷، به نظر می‌رسد همچنان یک پرسش پا برجاست: اجساد این اعدامیان کجاستخانواده اعدامیان در جستجوی پاسخی برای این سوال، گورهای دسته جمعی خاوران را کشف کردند. حالا اما جامعه بین‌المللی بهاییان با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که مقام‌های امنیتی به آنها گفته‌اند گورهای جمعی تخلیه شده است و از آنان خواسته‌اند متوفیان خود را در این محل به خاک بسپارندسیمین فهندژ سخنگو و نماینده جامعه بهائیان در سازمان ملل متحد گفته است مقامات حراست سازمان بهشت زهرا با تهدید کردن بهاییان دو گزینه پیش روی آنها گذاشته‌اند: یا از فضایی باریک میان گورهای فعلی بهاییان استفاده کنند یا از زمین محل دفن گورهای دسته جمعی استفاده کنندمقامات امنیتی ادعا کردند اخیرا این محل تخلیه شده و بهاییان می‌توانند متوفیان خود را آنجا خاک کننداما بهاییان نمی‌خواهند که به کسی بی‌احترامی کرده باشندچون درد خاکسپاری بدون احترام را چشیده‌اندهمزمان با فشار برپیروان بهایی ایران شماری از خانوادههای کشته‌شدگان دهه شصت نیز از تغییراتی در گورستان خاوران خبر داده‌اندمجموعه بیداران که اعضای آن را شماری از خانوادههای مخالفان سیاسی کشته‌شده در ایران تشکیل می‌دهند اعلام کرداز چند روز پیش چهار قبرجدید درخاوران مشاهده شده است بیداران در بیانیه خود نوشته گفته می‌شود که این گورهای جدید مربوط به مردگان بهائی است در حالی که آنها در همسایگی خاوران گورستان خود را دارند. می‌شنویم که آنها نه تنها تمایلی نسبت به دفن مردگان خود بر روی مردگان دیگر نداشته و ندارند بلکه به این دستور اعتراض هم کرده‌اندبیداران درباره نابودی خاوران هشدار داده و نوشته است ما نسبت به هر تغییری در این خاک شریف حساس هستیم و نمی‌گذاریم این سرزمین عزیز را که هزاران سرگذشت سر به نیست شده را در سینه نهفته دارداز ما بگیرندخاوران که محل دفن زندانیان اعدام شده دهه ۶۰ شمسی است دو قطعه دارددر یک بخش نزدیک به در اصلی ورودی افراد و اجساد اعدامیان سال‌های دهه شصت بعضا به صورت انفرادی
به خاک سپرده شده‌اندبنابر روایت شاهدان و خانواده‌هاحکومت ایران تا پیش از اعدام‌های تابستان ۱۳۶۷اجساد مخالفان سیاسی خود را در این محل دفن می‌کرد و به آن لعنت آبادمی‌گفت هرچند سنگ قبرها یا هر گونه علامت و نام این کشته‌شدگان نیز به طور مستمر در دهه‌های گذشته تخریب شده است اما بخش دیگر خاوران که هیچ نشانه یا قبری در آن وجود نداردگورهای دسته‌جمعی زندانیان سیاسی است که در مرداد و شهریور سال ۱۳۶۷ اعدام شدنداین گورهای دسته‌جمعی پس از آن شناسایی شد که عده‌ای از خانوادههای اعدامیان سیاسی سال‌های قبل متوجه می‌شوند که در این محل اعضای بدن انسان از زیر خاک بیرون زده است این خانواده‌ها برای مستندسازی از گورها و اجساد عکس گرفتند و برای چاپ و اطلاع‌رسانی به خارج از کشور ارسال کردندنخستین تصاویر از گورهای دسته جمعی را شماری از خانواده‌ها تهیه کردند و برای چاپ به خارج کشور فرستادنداین گورهای دسته جمعی مدت کوتاهی پس از آن کشف شد که در مرداد و شهریور ۱۳۶۷ هزاران زندانی سیاسی در ایران با استناد به حکم آیت‌الله خمینی و در دادگاه‌هایی چند دقیقه‌ای و بدون تشریفات قضایی معمول اعدام شدند.تعداد دقیق کشته‌شدگان نامعلوم مانده است امابنا به برآوردهای سازمان‌های حقوق بشری و سیاسی این تعداد به حدود ۵ هزار نفر می‌رسداز این میان، مشخص نیست چه تعداد از این کشته‌شدگان در خاوران مدفون شده‌اندحکومت جمهوری اسلامی ایران که از تحویل دادن اجساد هزاران اعدامی تابستان ۶۷ به خانواده‌هایشان خودداری کرده بودتاکنون درباره گورستان خاوران و یا محل دفن اعدامیان تابستان ۶۷ اظهارنظری نکرده است خانوادههای اعدامیان تابستان ۶۷ اما در یادبود زندانیانشان همچنان اولین جمعه شهریور و آخرین جمعه هر سال در این محل گردهم می‌آینداین جمع که به خانواده‌ها و مادران خاوران مشهورند در سال‌های گذشته بارها بازداشت شدند یا تحت فشار و پیگرد حکومت ایران قرار گرفتندنماینده جامعه بهائیان در سازمان ملل متحد میگوینددر دهه‌های گذشته با وجود آنکه بهاییان پیشنهاد دادند که این زمین را از حکومت ایران خریداری کننداما جمهوری اسلامی حاضر به فروش این زمین نشده است و بهاییان به ناچار هر بار باید برای هر متوفی قبر را از حکومت می‌خریدنداکنون اما حکومت ایران حاضر نیست قبر بیشتری را در مکان‌های خالی به بهاییان اختصاص دهد.ماموران امنیتی بهشت زهرا از بهاییان خواسته‌اند تا متوفیان را در محل بین قبرهای فعلی یا محل گورهای دسته جمعی مخالفان سیاسی دهه شصت به خاک بسپارند.بهائیان اما می‌گویند از آنجایی که طی دهه‌های متوالی با هتک حرمت گورستان‌های خود روبرو بوده‌اندنمی‌خواهند با دفن درگذشتگان‌شان در محل دفن دیگران، کسانی همان درد را تجربه کننداین نخستین بار نیست که حکومت ایران خانوادههای بهاییان و همچنین خانواده اعدامیان سیاسی دهه شصت را بر سر مزار و قبرستان‌شان تحت فشار می‌گذارد. عدام‌های تابستان سال ۱۳۶۷ در سکوت خبری رخ داد. این اتفاق بر خلاف رویه قبلی حکومت ایران بود که در یک دهه نخست پس از انقلاب، بی‌محابا از برخورد با مخالفان سیاسی خبر می‌داد و حتی نام اعدامیان را از روزنامه و رادیو اعلام می‌کرد. در سال ۱۳۶۷ حکومت نه اجساد اعدامیان را تحویل داد نه درباره علت، شیوه و ابعاد این اعدام‌ها حاضر به توضیح شد. سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای مطبوعاتی که در آستانه هفتم شهریور روز جهانی "قربانیان ناپدیدسازی قهری" منتشر کرده، با اشاره به اعدام هزاران زندانی سیاسی در سال ۱۳۶۷ نوشته "دنیا چشم خود را به روی بحران گسترده ناپدیدسازی‌های قهری در ایران بسته است".سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای کشتار هزاران مخالفان سیاسی منتشر شده، جمهوری اسلامی را به خاطر اعدام‌های سال ۱۳۶۷ به جنایت علیه بشریت متهم کرده است.در این بیانیه آمده مادام که یک دولت سرنوشت یا محل نگه‌داری قربانیان جرم ناپدیدسازی قهری را افشا نکند، ارتکاب این جرم متوقف شده محسوب نمی‌شود. اگر فرد ناپدیدشده جان باخته باشدتوقف جرم مستلزم تحویل جنازه‌ی قربانی به خانواده‌اش است سازمان عفو بین‌الملل همچنین همراه با این بیانیه گزارش نهایی خود را پس از دو سال تحقیق درباره کشتار زندانیان سیاسی در سال ۶۷ برای اولین بار به فارسی منتشر کرده است
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر